19. Yüzyılın Başlarında Sosyal ve Siyasal Düşünce

16.03.2019
19. Yüzyılın Başlarında Sosyal ve Siyasal Düşünce

Toplumu romanlar aracılığı ile ele alan ya da toplumdan makalelerde ve kitapçıklarda bahseden Romantikler “insanlığın nedenine” eksizsiz adandılar fakat onlar Goethe’den ve birebirlerden siyasal olarak farklı sonuçlara ulaştılar. Burke’ın hür tutuculuğun öncüsü olduğu gibi Scott ve Disraeli, Tory demokrasisinin öncüleriydi. Tutkulu bir yardımsever olan Dickens örnekleri ile yasanın aptal acımasızlığının yoğunluğunu ortaya çıkardı fakat hiçbir düzeltme acentesi, meclis ile mahkemeleri hor görme ve varlık refahı önermedi. Balzac insanın arzularını dizginleyen kilise ve monarşi olmadan toplumun nasıl kanlı bir yer olabileceğini göstermek için devasa roman düzenini “sosyal zooloji” olarak yazdı.

Stendhal da aynı gerçekliğe dikkat çekti fakat bireysel yeteneğin görkemiyle daha fazla ilgilendi; toplumsal mücadeleyi kabullendi, aksi takdirde pek çok akılsız birey kaçınılmaz bir şekilde ağır yönetim şekline dâhil olacaktı.

Özgürlük, İngiltere’de olduğu gibi karma bir hükümetin yasalardaki boşluklarıyla mutlu kişiler tarafından sağlanmalıdır, hâlbuki görünürde özgür olan Birleşik Devletler ’de sosyal baskıya ve sanatta ya da siyasette görüş belirtme şansına karşı hiçbir koruma yoktur.

Amerikan demokrasisinin üzerindeki büyük yetki, araştırmasının iki kısmı pek çok doğru tahmin içeren ve hâlâ yararlı dersler veren Tocquevilledi.

Tocqueville, Stendhal’ın Amerika’daki özgürlük düşüncesinin düşük ihtimalini onayladı fakat Birleşik Devletler ’de Batı dünyasını tamamen üstlenebilecek bir demokrasi türünün ilk örneğini önceden gördü.
Birçok iyi ve kusurlu şeyin olduğu bir gelecekte buldu, bir gün köleliğin Amerika için tehdit edici bir tehlike olacağını tahmin etti, ne tür bir demokrasi şiirinin Walt Whitman sanatını üretebileceğini ve betimleyebileceğini önceden biliyordu, yasaların zorluğunu ve adaletin niteliğinin azaldığını idrak etmişti fakat Tocqueville ne yapılması gerekiyorsa uzlaşmaya gitmişti.

Devrim Sonrası Düşünce

Siyaset ve toplum üzerine olan 19. yüzyıl yazılarının tümünün ardında yatan şey Fransız Devrimi’nin izleriydi. 1970’lerde devrim Burke’in “Reflections” adlı ünlü eserini yazmasında ve Joseph de Maistre’nin de “Considérations sur la France” adlı eserini yazmasında etkili olmuştur. Bu eserler pek çok noktada birbirinden farklıydı fakat ikisinin de mirasçıları gibi gördüğü şey devrimin ömür boyu devam etmesiydi. Devrimi durduracak hiçbir yol yoktu çünkü özgürlük ve eşitlik durmaksızın mahrum bırakılmış ya da aşağılanmış hisseden insanlar tarafından talep edilebiliyordu. Evrensel olarak uygulanabilir olan bu prensiplerin fikri millî gelenek ya da durumlarda gücü yetebilen herhangi durdurma yetkisini önleyebilir.

Çeviren: Esra Çelikkaya
Kaynakça:
https://www.britannica.com/topic/history-of-Europe/Early-19th-century-social-and-political-thought

ETİKETLER: , , ,
YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.