Beden ve Ruh Alegorileri
Orta çağ zamanlarında bedenin karakter ile ilgili ruh halleri içerdiğine inanılıyordu. Bu ruh halleri gezegen hareketleriyle bağlantılı olarak bozulabiliyordu. Egemen olan ruh hali karakteri belirlerdi. Örneğin, çok fazla hüzün entelektüel arayışlar ile bağdaştırılır ve melankoliye yol açardı. Melankoli Saturnus’ün iç gözlemsel kızıydı ve Dürer’in Melancholia isimli eserinde onu tam da bu ruh haline uygun şekilde gösterir.
Duyular 17. yüzyılda sevilen ve sık işlenen konulardandı. İşitme için müzik aletleriyle, koku için ise çiçekler ya da pipo dumanı ile temsil edilirlerdi. Gonzales Coques Senses adlı eserinde insanı alışılmamış şekilde, dokunma duyusunu resmetmek için kolundan kan akmasına izin verirken gösterir. Duyular aynı zamanda maddi dünyanın gereksizliklerini de anımsatır.
Gözler genelde tanrının gözlerini simgeler çünkü kutsal kitapta ‘’Tanrı’nın gözleri doğru insanların üzerindedir.’’ sözleri geçer. İsa’nın mucizelerinden biri olan ‘’İsa’nın körleri iyileştirmesi’’ ise ruhsal körlüğün bir alegorisidir. Dünyevi aşkın körlüğü Cupido ile gösterilirken gözleri bağlı figürler ise adaleti, önceden tahmin edilemeyen talihi veya cehaleti simgeleyebilir. Bir kalp ilahi sevgiyi simgeler çünkü inanan bireylere göre Tanrı yüreğe bakar. Azizler ateşli bir kalp ya da bir ok ile vurulmuş kalp tutabilirler.
İnsan ömrü boyunca ‘’çağlarına’’ bölünmüştür. Mevsimlere bağlı olarak dört ya da üç bölüm olabilir. Bu devrenin iki ucunu temsil etmek için çocuklar ölü bir ağacın etrafında oynuyor olarak gösterilebilir. Bir kuru kafayı seyreden adam yaşlılık, gençliğin karşılığı ise sevgililer olabilir.
Genellikle konu hayatın geçiciliğini vurgular ve şimdiki zamanın geçmişten ders almasını ima eder.
Uyku gelinciklerin açtığı sessiz bir mağarada görülebilir ve oğlu Morpheus’u rüyalar vermesi için gönderir. Rüyalar keyif ya da dehşet görüntüleri olarak yorumlanabilir. Örneğin Goya’nınTheDream of Reason Produces Monsters adlı tablosunda mantıksız kavramlar baykuşlara, yarasalara ve bir kediye dönüşür.
Ölüm, Uykunun kardeşiydi. Çoğunlukla Ölüm bir iskelet olarak gösterilir. Bazen şapkalı bir cübbe giyer, bir kılıç, asa, orak veya bir kum saati taşıyabilir. Ölümün zaferi oldukça popüler bir konuydu. Hiç kimsenin yaş ve konumuna bakmaksızın canının bağışlanmayacağını hatırlatır bizlere. EdvardMunch’ınDeathand Maideneseri güzelliğin yıkıcısı olan ölümün öldürücü kucaklamasını gösterir.
Ruh, Hıristiyan sanatında genellikle bir çocuk olarak tasvir edilir. Ya iblisler tarafından cehenneme ya da El Greco’nunTheBurial of CountOrgaz eserindeki gibi bir melek tarafından cennete götürülür.
Kaynakça:
https://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/eva-prima-pandora
https://www.artble.com/artists/el_greco/paintings/the_burial_of_the_count_of_orgaz
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/336228
https://www.nationalgalleries.org/art-and-artists/74401/death-and-maiden-w-3
https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/gonzales-coques-touch