MARS TARİHİNDEKİ 10 ÖNEMLİ GÜN

04.07.2018
MARS TARİHİNDEKİ 10 ÖNEMLİ GÜN

10) 24 Ekim 1601: Tycho Öldü, Meşalesi Kepler’e Geçti

Ünlü bir gökbilimcinin ölümünü önemli bir tarih olarak ilan etmek tatsız görünebilir. Kuşkusuz, Tycho Brahe yaşadığı süre boyunca bilime oldukça yararlı oldu. Devrinin en önemli ,teleskopun icadına kadar en iyi olan, gözlem araçlarını yarattı ve bunlarla oldukça hassas gökyüzü gözlemleri yaptı. Ancak Tycho kıskançlığı yüzünden verilerini sakladı. Özellikle de asistanı, Mars’ın yörüngesini kendi gökyüzü modeline (Bu modelde Dünya evrenin merkezindeydi.) yerleştirme görevini verdiği Johannes Kepler’den. Tycho’nun ölümünden sonra, Kepler ,yasal yolları kullanmasa da, o verilere erişim imkanı buldu. Kepler, Tycho’nun gözlemlerini kullanarak Mars’ın ve diğer gezegenlerin yörüngelerinin çember değil elips olduğunu keşfetti. Böylece Kepler, gezegenlerin nasıl Güneş’in çevresinde dolandığını tanımlayan gezegen hareketi kanunlarını oluşturdu ve Newton’ın yerçekimi tanımının önünü açtı.

9) 6 Ağustos 1672: Kutup Buz Örtüsü Gözlemlendi

Alman bilim insanı Christiaan Huygens Galileo’nunkinden daha iyi olan teleskopuyla Satürn’ün halkaları dahil Güneş sisteminin birçok gizemli unsuruna açıklık getirdi. Ağustos 1672’de Mars üzerinde -daha sonraları bir kutup buz örtüsü olarak keşfedilen- parlak bir nokta gözlemledi ve onu tasvir etti. Mars’taki su sorunu yüzyıllar sonra bile bilim insanlarını meşgul edecekti.

8) 5 Eylül 1877: Karşıt Konum ve Heyecan Verici Keşifler

Astronomlar yüzlerce yıldır hep Mars’ın uydusu olmayan bir gezegen olduğunu düşünerek gezegeni gözlemliyordu. Mars zıt konuma yaklaşırken -Güneş’e en yakın ve Güneş’e göre gökyüzümüzün tam zıt konumundayken, Mars’ı daha yakından görmek için mükemmel bir zamanda- Asaph Hall 1877’de bir tane tespit edene kadar böyleydi. 12 Ağustos’ta Deimos’u keşfetti ve birkaç gün sonra, 18 Ağustos’ta Phobos’u tespit etti. Ay’ın günberi konumu boyunca Giovanni Schiaparelli Mars’ın bir haritasını çıkardı ve canali (İng. channels, Tr. yollar) adını verdiği doğrusal yapıları gözlemledi. Canali İngilizce’ye “canals”, ” su yolu, kanal” olarak çevrilince toplumsal hayal gücü çığırından çıktı ve Dünyalılar, kızıl gezegenin sularında buluşan Marslı kuzenlerin olabileceğini düşünmeye başladı. Onlarca yıl bu unsurlar ve muhtemel yaşam için ne ifade ettikleri hakkında teoriler ortaya attıktan sonra, bu kanalların astronomların görsel imkanların sınırını zorlayarak keşifler aramalarının sonucu gördüğü optik illüzyonlar olduğu keşfedildi.

7) 12 Nisan 1963:

Yukarıdaki Hava
Nisan 1963’te bir grup bilim insanı, yüzyıllar önce bulunan ve uzun yıllar yankı uyandıran kutup örtüleri nedeniyle Mars atmosferinin su içerdiğini kanıtlamak için spektrografik analizi kullandı. Büyük resme bakıldığında neredeyse hiç su yoktu . Dünya’nın en kuru çöllerinin üstündeki havadan çok çok daha az. Ayrıca Mars’ın atmosferi oldukça ince ve neredeyse tamamı karbondioksitten oluşuyor. Marslı kuzenlerimiz olması umudu giderek azalıyordu.

6) 14 Temmuz 1965: Mariner 4 ile Karşılaşma

1965’te, Dünyalı uzay aracı, Mariner 4, gezegenin yakınına yollandığında insanlar Mars ile olan tarihe geçebilecek en iyi iletişimlerini kurdu. Mariner 4, Mars yüzeyinin ilk fotoğraflarını çekti. Aslında bu fotoğraflar sonsuz uzaydaki başka bir gezegenin çekilen ilk fotoğlarlarıydı. Dünyadaki gözlemciler sonunda kızıl gezegeni bütün ihtişamı, kraterleri ve her şeyiyle görebildi. Ne kanallar, ne su ne de Mars sakinleri vardı. Gördükleri sadece Ay’a benzer kraterli bir yapıydı.

5) 14 Kasım 1971: Mariner 9 Ziyarete Gelir

14 Kasım 1971’de Mars’ın yörüngesine giren Mariner 9, bir gezegenin yörüngesine oturan ilk uzay aracı oldu. Beklenmedik bir şekilde Mariner 9 gezegen çapında bir toz fırtınasını ön sıralardan izledi. Ayrıca volkanlar, kanyonlar, hava durumu ve buz bulutları gibi büyük unsurları keşfetti. 4.000 km uzunluğunda bir kanyona öncü uzay aracının şerefine Valles Marineris adı verildi. Yörüngedeki ilk yılında Mariner 9, Mars’ın 7.000’den fazla fotoğrafını çekti ve yüzeyinin yüzde 80’ine yakınının görselini oluşturdu.

4) 20 Temmuz 1976: Viking 1 İletişim Kurar

Viking 1, Mars’ın yüzeyine iniş yapan ilk Amerikan uzay aracı oldu. Viking 1 ve ona katılan ikizi Viking 2, Mars’taki yuvalarından -90 gün planlanmış olmasına rağmen- altı yıl boyunca deneyler yürüttüler; görüntüler ve hava durumu verileri yolladılar. Bilim insanlarının keşiflerine göre Mars’ta muhtemelen farklı menşe noktalarından farklı tür taşlar bulunuyor. Mevsimleri ve geceleri sakin esintiler var. Böylece Dünyalılar ilk kez gezegenin taşlı yüzeyine ayak basmanın ve o gürültülü rüzgarların nasıl hissettireceğini hayal edebildi.

3)7 Ağustos 1996: YAŞAM! Ya da Onun Gibi Bir Şey

Yörüngedeki ve gezegendeki araçlar, Mars’ın hiçbir insansıya ev sahipliği yapmadığını kanıtlayınca spekülasyon boyut değiştirdi. Buna göre Mars yüzeyinin üstünde ya da altında mikroplar gibi çok küçük yaşam formları gizli olabilirdi. 7 Ağustos 1996’da bilim insanları, Antarktika’da mikroskobik Marslı fosilleri içeren bir göktaşı bulduklarını açıkladı. Bariz olarak bu açıklama çok daha fazla tantana, kamusal müzakere ve spekülasyon oluşmasına yol açtı. Göktaşı ve içerikleri üzerine yoğun çalışma ortaya koydu. Fosiller, yaşam kalıntılarının aksine daha olası doğal bir sürecin sonucuydu. Yine de iddia edilen bulgular, eğer bulursak uzaylı yaşamını nasıl tespit edeceğimiz ve tüm soruların anası “Yaşam gerçekten ne?” sorusu hakkında tartışmalar yarattı.

2)4 Temmuz 1997: Pathfinder Bir İz Bulur

Yörüngedekiler ve Mars’a inenler tarafından gezegen hakkında çok şey öğrenildi. Ama 4 Temmuz 1997’ye kadar hiçbir şey Mars’ın yüzeyinde yürümemişti. Bu tarihte Mars Pathfinder gezegene indi ve küçük bir gezici robot Sojouner’ı yani burada dolaşan ilk nesneyi bıraktı. Soujourner yedi gün çalışmak için tasarlanmıştı ancak bu sürenin on iki katı kadar görev yaptı. Bu sürede Mars’ın havası ve rüzgarı hakkında görüntüler ve veri yolladı, toprağında deneyler yaptı. Daha önemlisi, Pathfinder görevi karadaki araçların astronomik maliyetli Viking görevinden daha ekonomik olabileceğini kanıtladı ve sonraki yıllarda gezici araçların yolunu açtı.

1) 28 Eylül 2015:

Sonunda Sıvı
NASA bilim insanları Mars Reconnaissance Orbiter tarafından görüntülenmiş gezegenin yüzeyinde suyun aktığını gösteren spektrumu duyurduğunda bir başka yörüngeye oturan uzay aracı tarih yazdı. Suda yaşam olmadığı düşünülüyordu ancak kaynağı hakkında sorular cevaplanamadı. Su yer altından mı geliyordu yoksa havadaki buhar mı yoğuşuyordu? Popüler medyada Mars’a insanlı görevlerin gerçekleşmesi hakkında söylentilerin çıktığı düşünülürse, belki de Mars’ın ilk insan kaşifleri bu sorunun cevabını verenler olur.

Çeviren: Şüheda Kula

Kaynak:

https://www.britannica.com/list/10-important-dates-in-mars-history

ETİKETLER: , ,
YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.