DÜŞÜNDÜĞÜMÜZDEN ÇOK DAHA BÜYÜK BİRİ: ÉDOUARD MANET

22.01.2019
DÜŞÜNDÜĞÜMÜZDEN ÇOK DAHA BÜYÜK BİRİ: ÉDOUARD MANET

İzlenimciliğin yükselişine katkıda bulunan en önemli estetik ögelerin altında imzası bulunan Manet, 23 Ocak 1832’de Fransa’nın Paris şehrinde doğdu. Paris burjuvazisinden olan zengin bir ailesi olan Manet, 1844’te Rollin Koleji’ne kaydoldu ve orada hayat boyu dost kalacağı Antonin Proust’la tanıştı. Yargıç olan babası Auguste Manet, ilk oğlu Édouard’ın da aynı şeyi yapmasını bekledi fakat Manet sanata yönelmek istiyordu. 1848 yılında Manet, ailesinin avukat olması yönündeki ısrarını reddederek iki kez Denizcilik Okulu’na girmeye çalıştı fakat başarılı olamadı. Sonunda Brezilya’ya seyahat etmek için bir eğitim gemisine bindi. Paris’e dönmeden önce iki yıl Rio de Janeiro’da kalan Manet, evine yazdığı mektuplarda burası için: ‘’Bu ülkede bütün zenciler köle; hepsi mağdur durumdalar; beyazların onların üzerindeki gücü inanılmaz; bizim gibi insanlara iğrenç gelen bir köle pazarı gördüm.’’ demiştir.

Paris’e döndükten sonra arkadaşı Antonin Proust ile birlikte sanatçı Thomas Couture’nin atölyesine girdi. Bu atölyedeki ilk yıllarında arkadaşı Proust’a ‘’Gözlerimizin önündeki her şey saçma. Işık yanlış, gölgeler yanlış. Atölyeye geldiğimde bir mezara girdiğimi hissediyorum. Bir modeli sokakta soyamayacağımızı biliyorum. Ama kırlar var. En azından yakın kırlarda nü çalışmaları yapabiliriz, çünkü nü, sanatın ilk ve son sözcüğü gibi görünüyor.’’ demiştir. Louvre Müzesi’nde sergilenen ustaların kopyalarını yapmaya başlayan Manet, bu yıllarda, 1849’da, annesi Eugenie Desiree’in oğullarına piyano öğretmesi için tuttuğu Suzanne Leenhoff ile tanışır. Suzanne’nin bu portresine 1865’te, Suzanne 35 yaşındayken başlanmıştır. Suzanne’nin arkasındaki kitap okuyan figür ise 1852’de doğan oğulları Leon’dur. Resme birkaç yıl sonra eklenmiştir ve bu da resim yapıldığı sıralarda neden gereğinden fazla büyük göründüğünü açıklamaktadır.

Manet, Okuma, 1865, Tuval üstüne yağlıboya, Musee d’Orsay, Paris.

1853’te Avrupa’nın çeşitli şehirlerinde seyahat edip büyük müzeleri ziyaret ettmiş ve İtalya’da ilerde Olympia’ya ilham kaynağı olacak Titian’ın Urbino Venüsü‘nün kopyasını yapmıştır.

dusundugumuzden-cok-daha-buyuk-biri-edouard-manet
Titian, Urbino Venüsü, 1538, Uffizi Gallery, Floransa.
Manet, Olympia, 1863, Tuval üstüne yağlıboya, Musee d’Orsay, Paris.

1856 yılında kendi tarzını bulmak için Couture’nin atölyesinden ayrılan Manet, 1859 yılında ilk kez Salon Sergisi’ne Absent İçen Adam tablosunu yolladı, ancak geri çevrildi. İspanyol Şarkıcı tablosu, Bay ve Bayan Auguste Manet’in  Portresi ile birlikte ilk kez Salon Sergisi’nde yer bulup mansiyon kazandığında tarihler 1861’i gösteriyordu.

dusundugumuzden-cok-daha-buyuk-edouard-manet
Manet, Absent İçen Adam, 1858-1859, Tuval üstüne yağlıboya, Ny Carlsberg Glyptotek, Kopenhag.
edouard-manet
Manet, İspanyol Şarkıcı, 1861-1862, Oymabaskı, Bibliotheque Nationale de France, Paris.
dusundugumuzden-daha-buyuk-biri-edouard-manet
Manet, Bay ve Bayan Auguste Manet’nin Portreleri, 1860, Tuval üstüne yağlı boya, Musee d’Orsay, Paris.

1865’te Olympia ve Jesus Mocked by Soldiers tablolarının sergilendiği Salon’un açılışından kısa bir süre sonra dostu Baudelaire’e yazdığı: ‘’Sevgili arkadaşım Baudelaire, keşke yanımda olsaydın, hakaretler dolu gibi üzerime yağıyor, şimdiye kadar hiç böyle bir şeyle karşılaşmamıştım… Keşke senin resimlerim hakkındaki mantıklı eleştirilerini duyabilseydim.’’ şeklinde başlayan mektubu 1865 yılında Salon’da ve diğer sergilerde sergilenen eserinden sonra gelen eleştirilerden ne kadar zarar gördüğünü bize anlatıyor.

1883 yılında kangren sebebiyle sol bacağının kesilmesinden on gün sonra, 30 Nisan’da hayata gözlerini yuman Manet, yüz yıl sonra insanların daha akıllı olacağına ve gerçek sanatı, başka bir deyişle kendi resimlerini ve İzlenimcilerin çalışmalarını anlayıp takdir edeceklerine inanıyordu.

Yazımı 1877 yılında eleştirmen A. Wolff’a yazdığı bir cümleyle bitiriyorum:

‘’Belki henüz bu resmi beğenmiyorsunuz, ama beğeneceksiniz.’’

Kaynakça

Kovulmaz, B. (Ed.). (2011). Manet. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları

Spence, D. Manet. Çev., İlker Sevinç. İstanbul: Beta: 2015

YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.