Elmas Kraliçe : Dalida

23.03.2018
Elmas Kraliçe : Dalida

 

“Nasıl doğacağımı seçemedim ama nasıl öleceğimi seçebilirim.”

intihar notuyla insanlardan anlayış bekleyen ve af dileyen, elmas kraliçe.  Divaların divası. Histoire d’un amour yorumuyla hüznümü afitap gibi saran kadın…

   Her ruh hali için şarkıları bulunan Dalida sanat hayatında sürekli yükselse de iç dünyasındaki çöküşlere intihar denemeleriyle son vermeye çalışmıştır.   Aşık olduğu erkekleri de intiharla kaybeden Dalida oldukça melodramatik bir hayata sahipti. Ölümü beklememiş ve belki de insanları onu mutlu sanarken o kendi umutsuzluğunda ayrılmıştır aramızdan…

  Kadife sesi, derin bakışları ve mükemmel sesiyle büyülerken, kendi hayatında ne fırtınalar kopuyormuş yıllar önce…

    İtalyan anne ve babası meslekleri gereği Kahire’de yaşarken, 1933 yılında dünyaya geldi. Çocukluğu ve gençliğinin bir kısmı Mısır’da geçti. Fakat gençliğinin en güzel yıllarında bir Fransız’la evlenecek, Fransa’da yaşayacak, kariyerini Fransa’da yapacak ve Fransa’da hayata gözlerini kapayacaktı. 54 yıllık ömründe Paris’te bir Fransız gibi yaşadı; karşılığında Fransızlar da onu sahiplendi ; hem yaşarken, hem yokluğunda.

Dalida

   Dalida onun sahne adıydı; aslen İtalyan’dı ve gerçek adı Yolande Christina Gigliotti idi. Müziğe yeteneği genetikti. Babası Kahire Opera Orkestrası’nda birinci kemandı. Çocukken viyolonsel çaldı, iyi şarkı söyleyebilmek için ders aldı.

   Çok güzeldi; 18 yaşında bir ajansa bağlı model olarak çalışmaya başladı. 21 yaşında Mısır’da güzellik kraliçesi seçildi.

  Fransız yönetmen Marc de Gastyne ile tanışıp evlendi ve ömrünün sonuna dek yaşayacağı Paris’e yerleşti. Eşinin bir yönetmen ve kendisinin de güzel olması sebebiyle çeşitli filmlerde rol aldı ancak, çok kolay olacakmış gibi görünse de sinemada başarıyı yakalayamadı. Onun yıldızı müzikte parlayacaktı.

bellissima dalida...version noir et blanc...

   Mükemmel konuştuğu İtalyanca, Fransızca ve Arapça sayesinde, farklı dillerde şarkı söylemenin avantajını kullandı. Varyete şovlar ve kabarelerde farklı dillerde şarkılar söyledi. Çok değil, ikinci 45’liği Bambino ile şöhreti yakaladı. Bambino 46 hafta Fransa’da “ilk On” listesinde kaldı. O güne kadar Fransızca 45’likler arasında hiç bu kadar çok satılanı görülmemişti.

  • Dalida – Bambino (1957)

 

 Olympia 1981   1957 yılında ilk Altın Plak ödülünü kazandı ve dergilere kapak oldu.  1957’de Paris’in ünlü Olympia’sının açılışında Charles Aznavour ile birlikte bulunma onuruna erişti. Aynı yıl kendini Gilbert Becaud’ya vokalistlik yaparken buldu. Dünya turneleriyle taçlanan şöhreti, onu her geçen gün kariyerinde biraz daha yukarıya taşıyacaktı.

★ Dalida ★

   70’lerde dünya çapında bir star olmuştu; dünyanın her yerinde konser salonlarını tıklım tıklım dolduruyordu. Televizyon şovları yaptı.

  Arap ülkelerinde bir Mısır halk şarkısı olan Salma Ya Salama ile büyük ilgi gördü; şarkıyı daha sonra beş farklı dilde söyleyecek, farklı ülkelerde plaklar basılacaktı. Aynı yıl, Léo Ferré’nin Avec le temps, Serge Lama’nın Je suis malade gibi klasiklerini yorumladı.

  • Dalida – Je Suis Malade 1981

  Bir dönem sevgilisi ve eski arkadaşı olan Alain Delon ile dillerden düşmeyen, Ajda Pekkan’ın, Palavra Palavra Türkçe aranjesi ile meşhur ettiği Paroles Paroles düetini yaptıklarında takvimler 1973 yılını gösteriyordu.

Dalida

   1974 yılında büyük çıkışlarından birini daha yakalamıştı; il venait d’avoir 18 ans ve Gigi l’amoroso şarkılarıyla dünya çapında ödüller kazandı.  Bu ödüller sadece başlangıçtı; Dalida kariyeri boyunca pek çok ödül, 70 kez Altın Plak alacak, dünya çapında 150 milyon albüm satacaktı.

Related image

    Dalida şarkılarını, Fransızca, İtalyanca, Arapça, Almanca, İspanyolca, İbranice, İngilizce, Danca, Japonca ve Yunanca dillerinde söyledi. Repertuarındaki 500 Fransızca şarkının 200’ü  İtalyancaya, 300’ü diğer dillere çevrildi. Dalida aynı zamanda Fransa’da ilk disko single’ını çıkaran şarkıcı oldu.

Dalida

   Hit şarkılarının toplamından oluşan . J’attendrai version 75 adlı single, aynı zamanda ilk Fransızca müzik videosuna dönüşecek ve Generation 78 adıyla 1978 yılında Fransız müzik tarihine geçecekti.

Image result for dalida tumblr

    Hayatı boyunca başarı, güzellik, şöhret, zenginlik, her şeyi oldu; ama mutlu olamadı. Mutsuzlukla sonuçlanan ilk evliliğinin ardından, 1961 yılında akıl hocası Lucien Morisse ile evlendi. Sadece birkaç ay evli kaldıktan sonra Jean Sobieski’ye aşık olacaktı. 1967 yılında İtalyan şarkıcı Luigi Tenco’ya aşıkken, sevgilisi intihar etti. Ardından Dalida da intihara kalkıştı. Bunu atlattıktan sonra, Richard Chanfray ile geçirdiği şaşalı yıllar o günleri unutturmuş gibi göründüyse de, mutlu sonu göremedi.

   1983 yılında 9 yıllık sevgilisi Richard Chanfray de hayatına son verince, Dalida 50 yaşında hayatına giren erkeklere kötü şans getirdiğine inanmıştı artık. Girdiği ağır depresyondan kurtulamadı.

   Bu travmaların üzerine, Dalida kariyerini bir kenara bırakıp ruhsal problemlerine bir çözüm bulmak için yoga yapmaya başladı, Freud’u anlamaya çalıştı; psikoanalize yöneldi. 

     Nepal’de Hinduizm’i araştırmak da dahil, iyileşmek için çok çaba harcadı, ama olmadı. 1987 yılında, henüz 54 yaşındayken, Montmartre’daki evinde aşırı dozda uyku ilacı alarak intihar ettiğinde, ardında kısa bir not bırakmıştı:

“Beni affedin, hayat artık çekilmez hale geldi”.

    Fransa ve Fransızlar da ona vefalı davrandı. Montmartre Mezarlığı’ndaki mezarına birebir boyutlarında bir heykeli yapıldı.      

  Montmartre semtinde Girardon ve Abreuvoir caddelerinin köşesindeki meydana büstü konuldu ve meydana Dalida Meydanı adı verildi.  Ölümünden sonra hayranları Dalida’yı bir kült figür haline getirdi.

   

  •     Dalida Heykeli – Fransa Montmartre Mezarlığı

     

    1988 yılında Fransa’nın en popüler gazetesi Le Monde’un öncülük ettiği bir anket Fransızlar üzerinde en büyük etkiye sahip kişilikleri ortaya çıkarmayı amaçlamıştı. Dalida, bu anket sonuçlarına göre Général de Gaulle’den sonra ikinci sırada yer alıyordu. 1999 yılında, 3 CD halinde Greatest Hits derleme albümü çıkarıldı.

    2000 yılında Dalida’nın kadim dostu Charles Aznavour De la scène à la Seine şarkısını Dalida’ya atfetti. 2002 yılında Fransız Posta İdaresi adına bir posta pulu çıkardı. Dalida için pek çok kaynakta halen ne İtalyan, ne Mısırlı yazılıyor; aslen Fransız olamadığı halde “Fransız şarkıcı” adıyla anılıyor.

Kaderin ağlarını örmesinden ve kürkçü dükkanından bahseden hayatında kendisi sadece sevgiyi arayan bir kadındı…

dalida pinterest ile ilgili görsel sonucu

‘’Benim hikayem bir aşkın hikayesidir 
Benim derdim iki kalbin yaşadığı derttir 
Bir romandır diğer birçok kişiyi de içeren 
Bunlardan birisi sen de olabilirsin 
Birçoğu buralardan ve aynı zamanda uzaklardan 

O bir alevdir, ateşsiz yanan 
O bir düştür, uyumadan gördüğümüz bir düş 
Tıpkı ayakta dimdik duran bir ağaç gibi 
Oldukça kuvvetli ve hassas 
Gelecek o yeni güne doğru ilerleyen 

O bir aşkın hikayesidir 
Ölümsüz ve sıradan 
Her gün taşır 
Bütün iyilikleri ve kötülükleri 
Birbirimize sarıldığımız o an ile beraber 
O, birbirimize veda ettiğimiz zaman oradadır 
Endişeli akşamlar 
Ve muhteşem sabahlarla birlikte 

Benim hikayem, bizim bildiğimiz bir hikayedir 
Aynı şeyi oynamayı sevenler için, biliyorum 
Ve ihanete uğramıştır, oldukça derinden 
O, bu dünyadaki tek şarkıdır 
Asla sona ermeyen.’’

  • Dalida – Histoire D’un Amour

 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          Yazar : Emire Deniz Soydinç

 

Kaynakça:

dalida-forever.over-blog.com

kolektomani.com

YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR

  1. Hamit Canan dedi ki:

    Mükemmel bir yazı kaleme almışsınız yazarın eline sağlık👏👏👏👏