Noel Renklerinin Tarihi

Salonları -ya da nasıl bir odaya sahipseniz- kırmızı ve yeşil Noel dekorasyonlarıyla süslemeden Noel’i hissetmek mümkün olmuyor. Ama bekleyin bir dakika! Neden geleneksel Noel renkleri düşünüldüğünde akla ilk gelen kırmızı ve yeşil oluyor? Bunda kim karar kıldı? Evet, bu birçok insanın Google’da cevabını arattığı altın değerinde bir sorudur. Sizi Noel’in tarihine fazlasıyla derin bir yolculuk yapmaktan kurtarmak amacıyla, Noel renklerinin sembolizmini, kırmızının ve yeşilin neden yılın en çok beklenen günlerinden birinin bu denli büyük bir parçası olduğunu açıklamak üzere sizin için bu araştırmayı yaptık. Zaten, eğer siz de her yıl Noel süslemesi yapıyorsanız onların renk paletinin arkasındaki anlamı bilmek istemez misiniz?

Kırmızı ve yeşil neden geleneksel Noel renkleridir, Noel günlerini belirtmek için ilk kez ne zaman kullanıldılar?

Kırmızı ve yeşil belki de en iyi şekilde Noel ile olan bağlantılarıyla bilinir; fakat göründüğü kadarıyla, bu renkler ilk olarak başka bir bayramla ilişkiliydi: kış gün dönümü. (Noel ağacının kökenleri de kış gün dönümüne dayanır.) Yüzyıllar önce, antik Kelt halkı, çobanpüskülü bitkilerinin* kışın ortasında güzellik ve iyi şans getirdiğine inanmıştır. Bu kapsamda, refah bir yeni yılın gelmesini sağlamak için evlerini düzenli olarak kırmızı ve yeşil bitkilerle donatmışlardır.

Zamanla, Keltlerin evleri kırmızı ve yeşil çobanpüskülleriyle donatma alışkanlığı, bir bütün olarak kırmızı ve yeşil süslemeler asmaya dönüşmüştür. Böylece, salonları canlı renklerle süsleme fikri, nesilden nesle geçen ve dünya çapında iyi bilinen bir gelenek hâline gelmiştir.

Kırmızı ve yeşil, din ile ilgili Noel renkleri midir?

Bütün dünyada İsa’yı Noel’in içinde tutmak isteyenlerin olduğunu söylemeye gerek bile yok. Bunun sonucunda, Noel renklerine dair en çok sorulan sorulardan biri, bu renklerin dinî olarak önemli olup olmadığıyla ilgilidir. Birçok insan bir alışkanlıktan ve tasarım fikrinden dolayı her bir yıl Noel renklerine akın etse de, bazı Hristiyanlar renklerin (ve özellikle de bu renklerin kaynağı olan çobanpüskülü çelenklerinin) İsa’nın tacını simgelediğine inanır. Kırmızı meyvenin İsa’nın kanını temsil ettiği yerde, dikenli çobanpüskülü yapraklarının İsa haç üzerindeyken onun başını çevreleyen dikenli tacı cisimleştirdiği söylenir.

Modern tarihte kırmızı ve yeşili kim Noel renkleri hâline getirdi?

Şimdi muhtemelen bu sorunun cevabının yalnızca İsa ve antik Keltler olduğunu sanıyorsunuzdur; ama bir de şuna bakın: Kırmızı ve yeşilin Noel günlerinin büyük bir parçası olmasının bir başka nedeni de Coca-Cola’dır!

1931 yılında kola şirketi, Noel Baba’yı (Noel Baba gibi giyinmiş birini değil) dergi reklamlarında canlandırması için Michigan’lı illüstratör Haddon Sundblom’u işe aldı. Sonuç; etrafında yeşille çerçevelenmiş reklam yazıları olan, kırmızı ve beyazla bezenmiş şen ve sakallı bir adamdı — ki kombinin kırmızısı, Coca-Cola’nın kırmızı tonuyla sıkı bir şekilde eşleşmektedir. Noel Baba’yı kola içerken, hediye dağıtırken ve çocuklarla etkileşimde bulunurken gösteren Sundblom’un reklamı 1931’den 1964’e kadar kullanılmıştır. Ve bunlar kullanılmaya başlanmadan önce –Harper’s Weekly dergisinden Thomas Nast’ınki gibi- Noel Baba’yı çizen birçok illüstratörün ve karikatüristin olmasına rağmen, bu reklamlar Amerikalıların Noel Baba’yı ve bir bütün olarak Noel’i zihinlerinde canlandırma şeklini değiştiren görüntülerdi.

Başka hangi Noel renkleri dinî bir anlam taşıyor?

Kırmızı ve yeşil yılın en neşeli zamanında Noel kartlarında zirveyi paylaşırken; altın sarısı, mavi ve beyaz da genellikle onların peşinden gelir. Altın sarısı, müneccimlerin*** hediyelerini simgeler; mavi, Meryem Ana’yı ve onun zenginliğinin bir sonucu olan masmavi elbiselerini temsil eder ve beyaz da İsa’nın saflığıyla eşleşir.

Kaynakça

*(İng. holly ya da ilex). Çobanpüskülü, Aquifoliaceae familyasına ait, yaklaşık 480 farklı çeşide sahip olan çiçekli bir bitki türüdür. (Ç.N.)

**(İng. poinsettia). ‘’Atatürk çiçeği’’ de denen Noel yıldızı, sütleğen familyasına ait bir bitki türüdür. Özellikle de kırmızı ve yeşil yapraklarıyla ünlüdür. (Ç.N.)

***(İng. the three wise men/kings ya da biblical magi). ‘’Maguşlar’’ olarak da bilinen bu adamlar, doğumundan sonra İsa’yı altın, buhur ve mür hediyeleri getirerek ziyaret eden mümtaz yabancılardı. (Ç.N.)

Çeviri: Ufuk Altunbaş

Kaynak: https://www.countryliving.com/entertaining/a29622860/christmas-colors-red-green/