SEATTLE,GRUNGE VE ÇOKTAN ÖLMÜŞ OZANLAR: PART I

grunge: kirlilik, dağınıklık

Bugüne kadar bizlere sürekli mutlu, eğlenceli ve çılgın gösterilip büyük bir özlemle anılan 80’lerin renkli dünyası, kimileri için tiksintiyle anılacak yapay ve zorlama bir dönemdi. Uzun zamandır İngiliz egemenliğinde olan rock müzikte bir tıkanma yaşamış, bu müzik türü popülaritesini gittikçe kaybetmiş ve 80’lerin ışıltılı, hareketli dünyasında dans müziğinin gölgesinde kalmıştı. İşte çocuklukları, neredeyse her şeyin sadece eğlenceye indirgendiği abartıda ve gösterişte kıyasıya bir yarışın olduğu bu döneme denk gelen Seattlelılar, 90’lara yaklaşılırken şehirlerinde ortaya çıkan “Grunge” adında bir akımla bu çağı sonsuza kadar kapatmış ve kendi çağlarını başlatmışlardır.

Grunge kültürünün içinden çıkan 90’ların ikonik figürleri, dünyanın her tarafında akıl almaz bir şöhrete kavuşmuş, dünya müziğini ele geçirmiş, 80’lerin tam zıttı yönünde olabildiğince gösterişsiz ve sade bir moda ortaya çıkarmıştır. Akımın müzisyenleri, Büyük İskender’in başlatıp James Dean’in zirveye ulaştırdığı ‘’Hızlı yaşa genç öl’’ mottosunu büyük bir başarıyla temsil etmiş, sonrasında ünlerinin zirvesinde gerçekleşen erken ve trajik ölümlerinin etkisiyle de günümüzün unutulmaz efsanelerine dönüşmüşlerdir. Grunge çoğunlukla ayrı bir müzik türü olarak kabul edilmekle beraber aslında birçok müzik türünün birleşmesiyle oluşan yelpazesi oldukça geniş bir akımdır. Kelime anlamına yakışır şekilde kirli gitar tonları, sert ve düşük tempolu riffleri, duygusal açıdan oldukça yoğun öfke dolu şarkı sözleri ve güçlü, hırıltılı vokaller grunge müziğin kimliğini oluşturur. Genelde performans sırasında abartılı şovlardan uzak durulur ve müziğin ön planda kalması sağlanırdı.

SEATTLE’IN YÜKSELİŞİ
Antik Yunan’dan beri kendi fenomenlerini yaratan ve kalabalıkları adeta onlara meftun eden sahneler, 90’ların başında Seattle’da dört inanılmaz vokal ve dört olağanüstü grubu ağırlamıştı. Bunlardan ilki olan Soundgarden, 1989’da A&M Records adlı müzik şirketi ile anlaşma imzalayarak diğer Grunge gruplarının önünü açmıştır. Soundgarden büyük Grunge grupları arasında en eskisi olup genellikle türün “sound”unu en iyi yakalamış grup olarak kabul görür.

1991’de başyapıt olarak kabul edilen Badmotorfinger albümleriyle kendi zirvelerine çıkmalarına rağmen fazlasıyla talihsiz bir şekilde aynı yıl hatta aynı ay çıkan Nirvana-Nevermind ve Pearl Jam-Ten albümlerinin gölgesinde kalmıştır. Müzik tarihinin en iyi albümlerinden kabul edilen bu 3 albümün aynı dönem piyasaya sürülmesi bir anda Grunge çılgınlığının tüm dünyaya yayılmasına sebep olmuş, devasa satış rakamları müzik şirketlerinin gözünde genç Grunge gruplarını adeta altın madenlerine dönüştürmüştür.

Soundgarden, 94’te Superunknown albümüyle çok büyük bir başarı elde etmiş, uzun süre listelerde zirvede yer almıştır. Grubun solisti Chris Cornell, arkalarından gelecek gruplara destek olmuş onlara yol göstermiştir. 97’de Soundgarden’ın dağılmasında

önemli rol alan Cornell, daha sonra 2001’de eski Rage Againts The Machine üyeleriyle Audioslave grubunu kurmuştur. Audioslave 2007’de dağıldıktan sonra solo kariyerine odaklanan Cornell, 2010’da Soundgarden’ın birleşeceği müjdesini vermiş ve grup yıllar sonra yeniden turneye çıkmıştır. Efsane müzisyen 2017’de ani bir şekilde intihar etmiş, “Grunge laneti” olarak adlandırılan geleneği yıllar sonra gerçekleştirmiştir.

Grunge dünyası intihar kavramına yabancı değildir. Bu intiharlardan en bilineni ve önemlisi 90’ların en önemli figürlerinden biri olan ve günümüzde dahi popülaritesinden hiçbir şey kaybetmemiş Nirvana’nın unutulmaz solisti Kurt Cobain’e aittir. 1989 tarihli ilk albümleri Bleach’le herhangi bir çıkış yapamayan Nirvana, 1991’de piyasaya sürdükleri Nevermind albümüyle bir anda dünya müzik piyasasını istila edecek, tüm listelerde zirveye oturacak ve Grunge’ı tüm dünyaya yayacaktı. Nirvana 30 milyonluk inanılmaz bir satış rakamına ulaşmış, Pearl Jam ve Soundgarden gibi rakiplerini ve hatta milyon dolarlık Dangerous albümünün sahibi Michael Jackson’ı dahi geride bırakmıştı.
Kurt Cobain de gelen başarıyla beraber bir anda kendini ABD medyası ve milyonlarca hayranının gözü önünde bulmuştu.

Nirvana çılgınlığı daha da artarak devam ederken MTV’nin yadsınamaz katkılarıyla çok büyük reklam kampanyaları yürütülüyor, grup yoğun bir takvimle dünyanın her yerinde konserler veriyor ve bu yorucu tempo da Kurt Cobain’i zaten yakın olduğu uyuşturucuya daha da yaklaşmasına sebep oluyordu. 1992’de hamile sevgilisi Courtney Love ile evlendi ve doğacak kızı için uyuşturucuyu bıraktı.

Grup 1993’te yeni albümleri için muazzam beklentiler eşliğinde stüdyoya girdi ve 2 hafta gibi kısa bir kayıt sürecinin ardından In Utero’yu tamamladı. Müzik şirketlerinin ve hayranlarının Nevermind benzeri hatta devamı bir albüm istemesine karşın Kurt Cobain kendi müzikal kaygılarını daha da fazla paranın önünde tutarak Nevermind albümünün bir popüler kültür ögesine dönüşmesine nispet yaparcasına bağımsız bir albüm ortaya çıkarmak istemişti. Nirvana devasa boyuttaki beklentileri müziğinden ödün vermeden karşılamayı başarmış, yükselmeye devam etmişti, fakat Kurt Cobain için hayat pek de güzel gitmiyordu.

Yeni albümün yorucu turneleri, medyatik evliliğindeki sorunlar ve dayanamadığı mide ağrılarından dolayı baba olduktan sonra değiştirmeye çalıştığı eski bağımlılıklarına dönmüş ve sonunda uyuşturucuya tekrar başlamıştı.
Nirvana 1993 yılında tarihi MTV Unplugged konserini verdi. Grunge gruplarının belki de en özel performanslarını sergilediği ve bir kültüre dönüştürdüğü Unplugged konseri Kurt Cobain’in veda için seçtiği yer olacaktı.

Cobain, sahnenin beyaz zambaklar ve mumlarla donatılmasını istemiş, ölüm ve şöhretle ilgi şarkılar söylemişti. İnsanlar ancak 5 ay sonra Seattle’daki evinde uyuşturucu etkisinde kendini öldürdüğünde Unplugged’ta yaşananlara anlam verebilecekti. Grunge Cobain öldükten sonra Oasis, Radiohead ve Blur gibi yükselen İngiliz rock gruplarının da piyasayı ele geçirmesiyle 90’ların ikinci yarısında gerileme dönemine girdi.

Kaynaklar: https://www.twitch.tv/seskontrolses,Pearl Jam Twenty,Cobain:Montage of Heck,mtv.com,reddit