Mutluluğun Formülü: Danimarkalıların Hygge Kavramı

Hygge Nedir?

Dünyanın en mutlu insanları arasında yer alan Danimarkalıların, kışın uzun ve soğuk gecelerine rağmen yıl boyu mutlu olmayı başarabildikleri söylenebilir. Bunun sebepleri arasında gösterilebilecek önemli faktörlerden biri ise hygge kavramıdır. Peki nedir bu hygge? İngilizcede kabaca “coziness” olarak karşılık bulan “hygge” kelimesinin Türkçede tam olarak bir karşılığı yoktur. Bu kavram Türkçeye rahatlık, konfor ve samimiyet hislerinin birleşimi olarak çevrilebilir. ‘Hüga’, ‘huga’, ‘hooga’ gibi farklı telaffuzları bulunan hygge kavramı, Danimarka kültüründe oldukça önemli bir yere sahiptir.

Etimolojik Kökeni ve Tarihi

Hygge, günümüzde Danca ve Norveççe bir kelime olarak sözlüklerde yer alıyor. Ancak kökeni 7 ila 15. yüzyıllar arasında İskandinavya’da konuşulan Eski Norsça diline kadar dayanıyor. Eski Norsçada düşünmek ve inanmak anlamlarına gelen “hyggja” ile akıl, kalp, dilek anlamlarına gelen “hugr” kelimelerinden türemiş olan hygge, ilk kez 18. yüzyılın sonlarında Danca yazılarda görülmüştür. Kelime, İngilizceye ise 20. yüzyılda geçmiştir.

Günlük Hayatta Hygge Nasıl Deneyimlenir?

Danimarkalıların yaşam biçimi haline gelen hygge, günlük hayata uyarlaması oldukça basit bir konsepttir. Sıcacık bir kahve alıp birkaç mum eşliğinde onun keyfini çıkarmak ya da aile veya arkadaşlarla bir araya gelip huzurlu bir akşam yemeği yemek hygge deneyimlemenin en bilinen ve kolay yollarından bazılarıdır. Yani “hygge”nın sınırlarının oldukça geniş olduğu söylenebilir. Aslında kişiye huzur veren herhangi bir ortamı, nesneyi ya da anı kapsayabilir. Örneğin; yağmurlu bir günde pencere kenarındaki koltukta kitap okumak veya kişinin kahve içmek için en sevdiği seramik kupasını tercih etmesi de hygge sayılabilir.

Mumlar, sıcak kahveler ve yağmurlu günler kışı temsil etse de hygge kültürü Danimarka’da tüm yıl boyunca sürdürülür. Kışın soğuk günlerinde evde geçirilen sıcak bir ortamda bu deneyimi yaşamak mümkünken güneşli yaz günlerinde de aileyle doğanın huzurunda yapılan bir piknikte ya da arkadaşlarla bir bisiklet turunda da bu deneyimi yaşamak mümkündür. Yani kişinin mutluluğu nerede bulduğuyla ilişkilendirilebilir. Hygge felsefesini önemli kılan noktalardan biri, onun samimi ve tanıdık şeylerin huzurunu temsil etmesidir.

Hygge ruhu Danimarka’da her ne kadar bütün yıla yayılıyor olsa da Noel zamanındaki hygge deneyimi Danimarkalılar için özel bir yer tutmaktadır. Bu zamanda ellerinde sıcak şarapları ile ışıklarla ve yılbaşı süsleriyle bezenmiş Kopenhag sokaklarında yürümek, Danimarkalılar için hygge deneyimini yaşamanın en keyifli yollarından biridir.

Popüler Kültürde Hygge

2016’da Birleşik Krallık’ta (Brexit kelimesinden sonra) yılın kelimesi olarak seçilmesiyle hygge, popüler kültürde yerini almaya başlamıştır. Hygge kavramını ve felsefesini tanıtan ve anlatan kitaplar çıkmış ve bu kitaplar yabancı dillere çevrilmiştir. Böylece yabancı ülkelerde yani bu kültürün bilinmediği yerlerde de satışa çıkmıştır. Hygge kavramının reklam sektöründe de kullanıldığı görülmüştür. Ev dekorasyonundan kıyafete birçok ürünün reklamı hygge konsepti adı altında yapılmıştır. Örneğin; yün kazak ve çoraplar, mumlar, battaniyeler kısacası sıcak ve huzurlu ev ortamını akla getirecek birçok ürün hygge trendi kullanılarak satışa çıkarılmıştır.

Hygge Kültürünü Benimsemek

Hayatın kargaşasını ve koşturmasını bir kenara bırakıp küçük şeylerle mutlu olabilme sanatı olarak da açıklanabilen hygee, Danimarkalıların hayat felsefesi haline gelmiş bir kavramdır. Huzuru “küçük” ve “basit” şeylerde bulmayı merkezine almış bu kavram, günümüzde Danimarka dışındaki ülkelerde de adını duyurmayı başarmıştır. Hygge felsefesini benimsemek, kişinin ona huzurlu ve konforlu bir alan sağlayan her şeye ve herkese hayatında daha çok yer vermesiyle başlar. Çünkü daha çok hygge daha çok huzur demektir.

Yazar: Betül Açı
Editör: Ozan Yazıcı

Kaynakça

• What do we mean by hygge. (t.y.). Denmark.dk. Erişim Adresi: https://denmark.dk/people-and-culture/hygge
• Hygge. (2021, 20 Ocak). Merriam-Webster.  Erişim Adresi: https://www.merriam-webster.com/dictionary/hygge
• What is hygge. (t.y.). VisitDenmark. Erişim Adresi: https://www.visitdenmark.com/denmark/highlights/hygge/what-hygge
• Hygge. (2021, 9 Şubat). Wikipedia. Erişim Adresi: https://en.wikipedia.org/wiki/Hygge
• Old Norse. (2021, 25 Şubat). Wikipedia. Erişim Adresi: https://en.wikipedia.org/wiki/Old_Norse