HAÇLI SEFERLERİNDE ÇOCUKLAR

1096-1270 yılları arasında siyasi, ekonomik, dini gibi birçok sebeple ortaya çıkan bir seferler silsilesinden bahsediyoruz: Haçlı Seferleri… Dönemin karanlık çağının ve skolastik felsefesinin öncüsü sayılan papalardan II. Urban, gelişen ve zengin bir İslam dünyasından rahatsız. Çünkü kıyamet kopacak diyerek halka cennetten toprak satın aldığı Endüljans belgesiyle, halkın elinde hiçbir şey bırakmadı. Dilediğini aforoz etti, dilediğini bir topluluk ya da grup halinde Hıristiyan olmaktan dışladı (Enterdi). Okuma-yazma bilmeyen halk, yalnızca papanın elinde olan İncil’den öğrendi dinini. Bu yüzde papa ne derse yaptı. Yapmasaydı dinden çıkarılabilir, Tanrı’nın gazabına uğrayabilirdi. Cehenneme gitmek korkulu rüyalardan biriydi. Bu yüzden papa kilisede, günah çıkarma denilen bir anlayış ortaya koyarak yine para alıyor ve dinlediği günahları Tanrı yerine affediyordu. papanın dini yetkileri haricinde siyaseten gücü elinde bulunduran bir yetkisi daha vardı: Krallara taç giydirmek… Papanın elinden taç giymeyen bir kralı kimse tanımıyordu. Bu da kilisenin gücüne güç katıyordu. Kilise ne derse, halk yapmak zorundaydı.
İşte böyle bir sosyolojik durum içerisinde başlatıldı Haçlı Seferleri. Amaç Kudüs’ü ele geçirmek ve doğu zenginliğini almaktı. Kilisenin vaadi çok cezbediciydi: Şehit olursan cennette toprağın hazır, olmazsan ganimetlerle zenginleşebilirsin. İki zaferden biri savaşanların olacaktı. Tüm bu gelişmeler üzerine Pierre L’Ermett isimli bir hatip, kilisenin topladığı meydanda güzel bir konuşma yapmış ve halk galeyana gelmişti. Şimdi her şey hazırdı ve seferlere çıkılabilirdi.
I. sefer hariç başarılı olamadı Haçlılar. Bunun üzerine kilise savaşa gidenlerin günahkâr olduğunu ve bu yüzden Tanrı’nın zafer nasip etmediğini söylemiştir. Ancak tam da bu sıralarda on iki yaşlarında Etienne adındaki bir Fransız çocuk, Hz. İsa’nın kendisine göründüğünü ve kendisini bizzat görevlendirdiğini söyleyerek, Haçlı Seferleri için vaaz vermeye başlamıştır. Bu vaazlar sonuç vermiş ve Fransa’nın dört bir yanından gelen binlerce çocuk Etienne’yi kendilerine lider seçmişlerdir. Çocuklar Kudüs’ü kurtaracaktı ve Hz. Musa’nın Kızıldeniz’i geçmesi gibi denizi geçerek kutsal bölgeye ulaşacaklardı.
Haziran 1212 yılında çocuklar Vendôme kentinde toplanmaya başladılar. Çocuklara sempati duyan papazlar seferi takdis ettikten sonra çocuk askerler Marsilya’ya doğru hareket ettiler. Yaz ayları oldukça kurak geçtiğinden çocuklar, yoldan geçtikleri köy ve kasabalardan yiyecek bulma umuduyla ilerliyorlardı ancak köylünün durumu da ortadaydı. İşte bu kıtlıktan dolayı toplanan hemen hemen 35 bin çocuğun bir kısmı burada açlıktan ve susuzluktan dolayı öldü. Bu olay çocukları olumsuz etkilemişti ve bir kısmı ailelerinin yanına geri dönme kararı aldı. Etienne ve kalan grup ise Marsilya’ya geldiklerinde oradaki ailelerce bakıldılar. Ancak limana geldiklerinde herhangi bir mucizenin olmayışından dolayı, deniz ikiye ayrılmadı, çocuklar Etienne’yi suçlamaya başladılar. Günlerce bir mucize olmasını bekleyen çocuklara bir tacir çocuklardan para almadan Tanrı rızasını gözeterek onları Filistin’e götürebileceğini söyledi. Çocuklar bu fikri hiç düşünmeden kabul ettiler. Ancak gemilere binen bu çocukların akıbeti hakkında tam on sekiz yıl haber alınamayacaktı…

Belgin Kök

KAYNAKÇA
1- Cüneyt Kanat, Devrim Burçak “Sorularla Haçlı Seferleri” Yeditepe Yayınları, 2. Baskı İstanbul 2015
2- İbrahim Ethem Polat “Haçlılara Kılıç ve Kalem Çekenler” Vadi Yayınları, İstanbul 2016
3- Carole Hillenbrand “Müslümanların Gözünden Haçlı Seferleri” Alfa Tarih Yayınları, İstanbul 2015
4- Amin Maalouf “Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri” Telos Yayınları, 2. Baskı İstanbul 1998