Jenny Saville’nin Çağdaş Bedenleri
Varoluşumuzun maddi göstergesi olan beden modern yaşamın içerisinde çeşitli olaylardan etkilenip farklı açılardan bariz değişimler içerisinde olmaktadır. Tıpkı gelişen ve değişen sanat akımları gibi geçmişten günümüze gelinceye denk bedenin değişimini esas kılmıştır. Sanat tarihi içerisinde tüm akımlarda ve sanat eserlerinde sanatın konusu olarak yer alan beden, her sanatçı tarafından farklı kategorilerde tanımlanmış ve resmedilmiştir. Geleneksel sanat eserleri içerisinde insan bedeni olabildiğince oran orantı ve güzellik algısı içerisinde resmedilirken modern sanat içerisinde belirli kalıpların dışına çıkılıp sosyokültürel ve psikolojik olayların etkilediği odak noktası haline gelmesi ile toplumu etkileyen düşünceler bedenin de değişimini ve temsilini gerektirmiştir.
Çağdaş sanatçıların önde gelen isimlerinden biri olan Jenny Saville, çağdaş beden olgusunu kendi üslubuyla değiştirerek farklı bir perspektifle yansıtan sanatçılarından bir tanesidir. Kendine özgü üslubu ve tekniği ile beden kavramını klasik figürasyon ve modern soyutlamanın arasındaki sınırları aşarak bir nevi iki zamanı birbiriyle bağdaştırarak bedeni sanatına konu edinmiştir.
Jenny Saville’ nın resmine konu olan muazzam kadınlar, modern medyanın gözler önüne serdiği kadın imajının tam tersi bir anlamda görselliğe dönüşmesini içermektedir. Toplumun mükemmel beden imajının zıttını kullanarak plastik cerrahiyi ima eden üslubu ile beden temsiliyetini gerçekleştirmektedir. Belirli kalıplar içerisinde sunulan beden, güzellik algısı ile kalıplaşan bir algıdan uzaklaşma yoluna girmiştir. Ölü, hastalıklı, kusurlu ve cerrahi işlemler görmüş beden sanatçının en önemli konularından olmaktadır. Güzellik ve belirli kalıplar içerisinde olan beden, sanatçının resimlerinde kalıplardan uzaklaşarak içinde bulunduğumuz dönemin beden algısına ilişkin vücutları, cerrahi operasyonların beden üzerindeki etkilerini ve insan üzerindeki çağdaş kaygılara resminde yer vermiştir. Bu temaların üzerinde durması insan bedenin incinebilir ve hasar alınabilirliğini anımsatarak mükemmeliyetçi yaklaşımdan çok içselleştirilmiş bir üslubu ortaya çıkarmıştır. Sanatçı yağ alım operasyonlarından cinsiyet değişimi operasyonlarına kadar bedenin üzerinde yapılan türlü cerrahi operasyonların birer görsel tanığı haline gelmemizi sağlamaktadır. Tablolarının çoğunda yağlı boya tekniğini kullanan sanatçı, tablolarını oldukça büyük boyutta çalıştığından dolayı tek resmin bir bölümünü bile çok sayıda boya kaplarından yararlanarak bitirmektedir. Güçlü fırça darbeleri ile oluşturduğu resimlerinde lekeler yardımı ile düşüncelerini ortaya çıkartmıştır. Saville’nin resimleri, tarihsel bir yay içerisinde sorunsuz bir biçimde uymayı reddedip, bunun yerine her beden hacimli ve özerk biçimde öne çıkmayı tercih etmiştir.
Yazar: Nilay Aygün
KAYNAKÇA
- ALBAYRAK, A. (2011). Seville, Freud, Bacon ve Tuymans’ın Paletindeki Çileli Beden Teorisi. Sanat Dergisi, 7-8.
- RENKÇİ, T. (2014). Çağdaş Beden Sanatçısı: Jenny Saville. Akdeniz Sanat Dergisi, 141-143.
- https://gagosian.com/artists/jenny-saville/ (Erişim Tarihi: 30.09.2020).