Hüznün Mevsimi: Şairlerin Dizelerinde Eylül

Eylül bir ay değil, belki de tek başına bir mevsimdir. Biz henüz yaza veda edememişken bir anda çalar kapımızı. Yağmurları, sararan yaprakları ile sarar etrafımızı.

Melankoli, hüzün ve ayrılıkların ayı eylül, tarih boyunca edebiyatçı ve şairlerin de ilham kaynağı olmuştur. Bu yazımızda, ünlü şairlerimizin eylül ayına değinen şiirlerini sizler için derledik.

Yağmur Kaçağı /Attila İlhan

Elimden tut yoksa düşeceğim
Yoksa bir bir yıldızlar düşecek
Eğer şairsem, beni tanırsan
Yağmurdan korktuğumu bilirsen
Gözlerim aklına gelirse
Elimden tut yoksa düşeceğim
Yağmur beni götürecek yoksa beni

Geceleri bir çarpıntı duyarsan
Telâş telâş yağmurdan kaçıyorum
Sarayburnu’ndan geçiyorum
Akşamsa Eylül’se ıslanmışsam
Beni görsen belki anlayamazsın
İçlenir gizli gizli ağlarsın
Eğer ben yalnızsam yanılmışsam
Elimden tut yoksa düşeceğim
Yağmur beni götürecek yoksa beni

Eylül’dü / Cemal Süreya (Zafer Akkaş)

Dalından kopan yaprakların
Sararan yanlarına yazdım adını
Sahte bir gülüşten ibarettin oysa
Ve hiç bilmedin ellerimin soğuğunu

Eylül’dü
Di‘li geçmiş bir zamandı yaşadığımız
Adımlarımızın kısalığı bundandı
Bundandı gözlerimin durgunluğu
Sarı sıcak cümlelerde sözün kadar yalan
Ellerin kadar ıssız
Sen kadar zamansız molalar veriyordum
Ve çocuksu bir bencillikti hüznümüz

Eylül’dü
İzlerini çizdiği zaman ansızın gidişin
Şimdi yoktu bir anlamı suskunluğun
Çırılçıplak kalakaldım sessizliğin orta yerinde
Sonra sesime yankı vermeyen uçurumlar kıyısında yürüdüm bir zaman
En çok sesini aradım
Gözlerinse asılı bıraktığın yerdeydiler hâlâ
Gözlerini sildi zaman

Dedim ya, Eylüldü
Savruluşu bundandı kimsesizliğimin

Eylül’ün Sesiyle /Edip Cansever

Yaz geçti, sözgelimi midyelerden yorulduk
Eni boyu belirsiz bir ıslaklıktan
Upuzun gündüzlerden, sevimsiz otellerden
Eylül ki, sorabilir mi
Hüzünler iç kamaştırıyor
aşklarsa niye yoksul
Bir asfaltın kuru sıcak soğuğundayız
Oysa bir deniz feneri mevsimsiz ölür baylar.
..
Her şey o kadar dokunaklı ki
Eylülsem, istemeden kırılıyorsam bazen
Dağınık, renksiz bir mozayık gibiysem
Üstelik yalnızsam, bir de – telefonda kuş sesleri –
Aynalardan duvarlara bir üzünç akıntısı
Bu dünyada çekingen olmak
çok iyi bir şeydir baylar.

Sonra bir kır kahvesi kendini okurken
Masaları toplanmış, bardakları toplanmış
Tam kendini okurken
Derim ki bir semti iyi tanımak kadar
İyi tanımalı dünyayı
Açın radyolarınızı: eylülün sesi
Bu dünyada can sıkıntısının
bir başka anlamı var baylar.

Elmalar silik silik kırmızı artık – olsun –
Gözlerimiz tozlanmış, kirli
Gizlisi yok, bu dünyada böyle sıkılmak iyi
Sıkılmak iyi baylar
Biz hazır tuttukça böyle
İçi yangında alev alev
Dışı buz tutmuş kalplerimizi.

Eylül Sabahının Serinliği / Ataol Behramoğlu

Eylül sabahının serinliğini
Yaprakların serinliğini
Ciğerlerime dolduruyorum

Sessizlik ve serinlik
Birleşiyor
Yıkanmış güvercinler
Ve çok uzakta bir tren sesi

Her zaman yeniden başlamak duygusu
Doğuyor içimde
Her uyanışımda

Düşmanlarımı bağışlıyorum
Daha çok seviyorum dostlarımı
Her uyanışımda

Eylül sabahının serinliğini
Yaprakların serinliğini
Yüreğime dolduruyorum

Otağ / İlhan Berk

Sevgilim, işte eylül
Ve işte senin usul usul seğiren yüzün.

Zaman ki sonsuzdur
Bitmemiş şiirler gibidir.

Bazı hüzünleri
Bazı nehirleri tutup anlatmak gibidir.

Biz ki zamanı tırnak içine alıp yaşadık
(İsteğin bulanık kıyısında.)

Bundan değil midir bizim aşkımızda
Sürekli bir akşam hüznü vardır.

Ben Eylül Sen Haziran / Ümit Yaşar Oğuzcan

Bir Eylül’dü başlayan içimde
Ağaçlar dökmüştü yapraklarını
Çimenler sararmıştı
Rengi solmuştu tüm çiçeklerin
Gökyüzünü kara bulutlar sarmıştı
Katar gidiyordu kuşlar uzaklara
Deli deli esiyordu rüzgâr
Dağılmıştı yazdan kalan ne varsa
Yaşanmamış bir mevsim gibiydi bahar
…

Beni kötü yakaladın haziran
Gamlı, yıkık eylül sonuma
Bir ilk yaz tazeliği getirdin
Masmavi göğünle
Cana can katan güneşinle
Pırıl pırıl engin denizinle girdin içime
Çiçekler açtı dokunduğun
Çimler büyüdü yürüdüğün
Ve güller katmer oldu güldüğün yerde

Başımda senin kuşların kanat çırpıyor şimdi
Oldurduğun yemişlerin ağırlığından
Dallarım yere değiyor
Güneşi batmadan saçlarının
Bir dolunay doğuyor bakışlarından
Gün boyu senden bir meltem esiyor yanan alnıma
Uykusuz gecelerim seninle apaydınlık
Başım dönüyor, of başım dönüyor yaşamaktan
Ölebilirim artık

Ölme diyorsan; gitme kal öyleyse
Sarıl sımsıkı, tenim ol, beni bırakma
Baksana; parmak uçlarım ateş
Lavlar fışkırıyor göz bebeklerimden
Hadi gel, tut ellerimi, benimle yan
Benimle meydan oku her çaresizliğe
Benimle uyu, benimle uyan
Birlikte varalım on üçüncü aylara

Eylül / Ahmet Telli

Eylül, gülleri soldurarak
duyurdu bu yıl kendini
Böyle olacağını bile bile
şaşırttı bizi yinede

Daha bir demet kır çiçeği
alıp koymadık vazoya
Güller mi unutturdu bize sevinci
yoksa aşındırdık mı kimi duyguları

Şöyle bir akşam
söyleşemedik dostlarla
erkenden kapandı perdeler
yorgun muydu çocuklar da

Her gün yağmalanan
talan edilen sevincimiz
kurudu galiba büsbütün
su yürümüyor dallara

Ama kırpıntı, bir küçük
uç uç böceğinin her nasılsa
konuvermesi balkona
uyarıyor bizi irkilterek

Bu kahrolası tarraka
bitecek gibi değil sokaklarda
Çekip kapıyı çıkmak en iyisi
dalmak caddelere, varoşlara

Belki o zaman eylül
şaşırtmayacak bizi
bulup çıkaracağız çünkü
evrenin öteki yüzünü

Eylül Sonu / Yahya Kemal Bayatlı

Günler kısaldı. Kanlıca’nın ihtiyarları
Bir bir hatırlamakta geçen sonbaharları.

Yalnız bu semti sevmek için ömrümüz kısa…
Yazlar yavaşça bitmese, günler kısalmasa…

İçtik bu nadir içki’yi yıllarca kanmadık…
Bir böyle zevke tek bir ömür yetmiyor, yazık!

Ölmek kaderde var, bize ürküntü vermiyor;
Lakin vatandan ayrılışın ıstırabı zor.

Hiç dönmemek ölüm gecesinden bu sahile,
Bitmez bir özleyiştir, ölümden biter bile.

Yazar: Fatih Yavuz
Editör: Emine Türal

Kaynakça

• Ben Eylül Sen Haziran.(2016). Şiir Sitesi. Erişim adresi: https://siir.sitesi.web.tr/umit-yasar-oguzcan/ben-eylul-sen-haziran.html
• Cemal Süreya – Eylül’dü Şiiri.(2021). Didaktik Sözler. Erişim adresi: https://didaktiksozler.com/siir/cemal-sureya-eyluldu-siiri/
• Eylül Sabahının Serinliği.(2016). Şiir Sitesi. Erişim adresi: https://siir.sitesi.web.tr/ataol-behramoglu/eylul-sabahinin-serinligini.html
• Eylül’ün Sesiyle.(2016). Şiir Sitesi. Erişim adresi: https://siir.sitesi.web.tr/edip-cansever/eylulun-sesiyle.html
• Eylül Sonu. (2016). Şiir Sitesi. Erişim adresi: https://siir.sitesi.web.tr/yahya-kemal-beyatli/eylul-sonu.html
• Eylül Şiiri-Ahmet Telli.(2002). antoloji.com. Erişim adresi: https://www.antoloji.com/eylul-13-siiri/
• İlhan Berk, Otağ.(2017). İzdiham. Erişim adresi: https://www.izdiham.com/ilhan-berk-otag/
• Yağmur Kaçağı.(2003). antoloji.com. Erişim adresi: https://www.antoloji.com/yagmur-kacagi-siiri/yorumlari/

Görsel Kaynakça

• https://www.artst.org/wp-content/uploads/2021/08/Four-Trees-Egon-Schiele-768×614.jpg.webp
• https://www.picturecorrect.com/wp-content/uploads/2015/11/autumn-colors-570×428.jpg
• https://2.bp.blogspot.com/-LCkfbjv61gU/WB8knLIYYHI/AAAAAAAAMSk/dTC4TbJs2u8GAfmzDfXuRx9k384mM3ASQCLcB/s1600/Autumn-wallpaper-5.jpg
• https://www.artst.org/wp-content/uploads/2021/08/Autumn-Afternoon-the-Wissahickon-Thomas-Moran.jpg.webp
• https://www.artst.org/wp-content/uploads/2021/08/Autumn-on-the-Seine-at-Argenteuil-Claude-Monet.jpg.webp