Türkçe Sanılan 6 Cover Parça

Türkçe müzik piyasasında popüler olan ve dinlememiş olsak bile reklamlar, yeşilçam filmleri veya diziler aracılığıyla zihnimizde bir şekilde yer etmiş pek çok vazgeçilmez parça vardır. Bir döneme damgasını vuran bu eserlerin içinde hatırı sayılır sayıda “aranjman” olarak adlandırdığımız, günümüzde daha çok “cover” diye tabir ettiğimiz parçalar mevcuttur. 

Türkçe sözlerle seslendirilecek olan orijinal besteleri seçmek ve bu eserleri yeniden düzenlemek de bizce büyük bir yetenek gerektiren zorlu bir süreçtir. Türkiye’de bu işi en iyi uygulayanlardan biri olan Ajda Pekkan’ı başarıya ulaştırmış onlarca aranjman şarkısından birkaç tanesiyle listemize başlayalım;

1)Baksana Talihe

Ajda Pekkan’ın sesinden “Baksana Talihe” olarak dinlediğimiz parçanın orijinalini, 6 Haziran 2020 günü kaybettiğimiz İranlı sanatçı Marjan “Kavire Del” olarak seslendirmiştir.

2)Sana neler edeceğim 

Bir başka bilindik Ajda Pekkan parçası olan “Sana Neler Edeceğim?” parçası ise Feyruz’un okuduğu ve Elias Rahbani bestesi olan “Ka’an Azzaman” şarkısıdır. 

3)Yere Bakan Yürek Yakan

Süperstar Ajda ve Feyruz ikilisine değinip, listemize tek örnek eklemek zannediyoruz bu ikiliye saygısızlık olurdu. Ajda Pekkan’ın Türkçe’ye kazandırdığı aranjmanlar konusunda sayısız şarkı sayılabilirken, Feyruz’un da aranje edilerek çeşitli dillere kazandırılmış sayısız parçası vardır.

“Yere Bakan Yürek Yakan” parçası “Akher Ayam El Sayfieh” parçasının cover versiyonu olarak karşımıza çıkıyor.

(Feyruz ile ilgili yazımıza buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz)

4)Zalim

Aranjmanlar konusunda bahsetmeden geçilemeyecek bir diğer ustamız da Sezen Aksu’dur. Sözlerini Sezen Aksu’nun yazdığı Levent Yüksel parçası “Zalim”in hikayesi Azerbaycan’a dayanıyor. İlk olarak, sözleri Vahid Aziz’e ait olan “Bayatılar” isimli 1989 yapımı Eldar Mansurov bestesini; Azerbaycanlı sanatçı Brilliant Dadaşova seslendirmiştir. (Aşağıda dinleyeceğiniz örnek Dobranotch grubunun düzenlemesidir.)

Bu eserle ilgili ileri okuma için yazının sonuna bakınız.

5)Var Git Turnam

Sezen Aksu’nun çalışmalarında yerel motiflerin etkisini sıklıkla görürüz. Aksu’nun “Işık Doğudan Yükselir/Ex Oriente Lux” albümünden “Var Git Turnam” adlı eserin bestesi, iki Ermeni halk şarkısının birleşiminden oluşur. Parçanın ilk kısmı “Yar Ko Parag Boyin Mernem” ikinci kısmı ise “Bingöl” isimli şarkılardır. Sezen Aksu, parçanın Türkçe sözlerini Meral Okay ile beraber yazmıştır.

6)Gitme Sana Muhtacım

Zeki Müren’in bilindik şarkılarından “Gitme Sana Muhtacım” parçasının orijinali, Mısır’ın en büyük sanatçılarından kabul edilen Abdülhalîm Hâfız’ın “Ahwak” isimli eseridir. (Aşağıda dinleyeceğiniz örnek, aynı parçanın “Hobbi Lak” adıyla Jamal Slitine tarafından düzenlenmiş bir varyasyonudur.)

Listemizi belki yüzlerce örnekle çoğaltılabilecek şekilde şimdilik burada sonlandırıyoruz. Ancak yazımızı sonlandırmadan önce bazı yerlere dikkat çekmekte fayda var; sanatçılarımızın aranjmanlarını seslendirdiği ve bu listede yer almayan Enrico Macias, Dalida, Haris Alexiou gibi Akdeniz kökenli* sanatçı örnekleri çoğaltılabilir. Ülkemizde başarı gösteren parçalara baktığımızda, bunların çoğunlukla, toplumların beğeni eğilimlerinin benzeştiği çevre coğrafyalardan seçildiğini görmekteyiz. 

Daha önceki yazılarımızda bahsi geçen Zeki Müren’in “Yaralı Gönül” olarak seslendirdiği “Pulp Fiction” olarak bilinen parça, yalnızca Dick Dale tarafından değil; çeşitli sanatçılar tarafından defalarca yorumlanmıştır. Orijinal ismi “Misirlou” olan anonim beste pek çok ülke tarafından paylaşılamamakta ve parçanın aslında kendi ülkelerine ait olduğu iddia edilmektedir.

Bütün bunlar göz önüne alındığında; dünyamızın “farklılıklar” ileri sürülerek yaratılan krizlerine kıyasla, “aynılıklar” için kavga etmek belki de daha masum bir çatışmadır. Paylaşılamayan tek şeyin sahiplenilen kültür & sanat eserlerimiz olmasını diliyoruz. (Onların da fazlasıyla paylaşıldığı, bu ufak listeyle sabittir.)

Kaan Nomer

Bonus; bu melodiye bi’ yerlerden aşinayım sanki dedirten, 6 orijinal Haris Alexiou parçası için bu yazımıza göz atabilirsiniz: https://mozartcultures.com/haris-alexiou-muzik-kariyerini-sonlandirdi/ 

*Ek bilgiler(Sanatçıların Akdeniz Kökenleri);

• Enrico Macias, Cezayirli Musevi bir aileye mensuptur.
• Dalida, İtalyan bir ailenin Kahire’de doğmuş kızıdır.
• Haris Alexiou, Yunanistan’ın en bilindik sanatçılarındandır.
• Dick Dale, Lübnan kökenlidir ve doğum ismi Richard Anthony Mansour’dur. Mısırlou adlı parçayı çocukken gittiği bir düğünde duyduğunu ifade etmiştir.

Zalim/Bayatılar parçasıyla ilgili ileri okuma; https://listelist.com/levent-yuksel-zalim/ 

Kaynakça:

1)https://en.wikipedia.org/wiki/I%C5%9F%C4%B1k_Do%C4%9Fudan_Y%C3%BCkselir

2)https://listelist.com/misirlou-pulp-fiction-zeki-muren/

3)https://tr.wikipedia.org/wiki/Enrico_Macias

4)https://mozartcultures.com/elmas-kralice-dalida/ 

5)https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e_aranjmanlar_listesi 

6)https://pxhere.com/en/photo/760444 (kapak fotoğrafı)