Gotik Edebiyatından 7 Eser Önerisi
1- Gulyabani, Hüseyin Rahmi Gürpınar
Türk edebiyatında gotik alanında eser veren yazar sayısı bir hayli azdır. Bu yazarlardan biri de Hüseyin Rahmi Gürpınar’dır. Kendisinin çocukluğu mahalle aralarında, hamamlarda ve mesire yerlerinde geçmiştir. Bu yerlerin ortak özelliği ise halkın sosyalleşme alanları olmasıydı. Bundan dolayı, kendisi halk arasında anlatılan peri, sihir ve büyü hikâyelerine birinci ağızdan tanıklık etmiştir. Bunu da eserlerine yansıtmıştır. İşte bu eserlerinden biri de “Gulyabani” adlı eseridir. Bu romanda, perili olduğu iddia edilen bir köşke giden bir kadının hikâyesini okuyacaksınız. Onu okurken hem dönemin insanlarının düşünce yapısını hem de günlük sohbetlerin neler üzerine olduğunu öğreneceksiniz.
2-Operadaki Hayalet, Gaston Leroux
Gotik edebiyata özgü hem kurgusal olarak hem de yapısal olarak başarılı görülen eserlerden biri de “Operadaki Hayalet”dir. Ayrıca, bu eser pek çok müzikal ve sinemaya da uyarlanmıştır. Tarihî gerçeklere dayanan olayları içeren bu roman, 19. yüzyılda Fransa’da bulunan bir operada geçen hayalet hikâyesini konu edinmiştir. Yazar, bu hayalet öyküsünü aşk ve dedektiflik ögeleri ile bezemiştir. Bundan dolayı okuma zevki yüksek olarak değerlendirilen bir eser meydana gelmiştir.
3-Frankenstein, Mary Shelley
Frankenstein, gotik edebiyatı denince akla gelen ilk eserlerden biridir. Eserin yazarı, ailesi ile birlikte zaman zaman İsviçre’de bulunan evlerine giderlerdi. Bu evde, aile üyeleri zaman geçirmek için birbirlerine korku hikayeleri anlatırdı. Frankenstein eseri de bu hikayelerden esinlenilerek yazılmıştır. Romanda, Doktor Frankenstein adı verilen pozitivist bir bilim insanı tarafından bir canlı yapılır. Doktor yaptığı bu canlıyı hiç sevmez ve onu iğrenç bulur. Akabinde de yarattığı canlıyı terk eder. Roman boyunca da, o terk edilen canlının hem sürükleyici hem de yürek burkan öyküsünü okuyacaksınız.
4-Dracula, Bram Stoker
Gotik edebiyata dair eserlerden biri de “Dracula”dır. Balkanlar’da ve Doğu Avrupa’da uzun süre Dracula’nın öyküleri anlatılmıştır. Bu öykülerin kaynağı, Fatih Sultan Mehmet ile uzun süre savaşan ve ölmeyen Vlad Tepeş’e dayanmaktadır. Kendisi uzun süre öldürülemeyince hakkında ölümsüz olduğuna dair dedikodular çıkmıştır. Bu roman, Dracula’nın şatosu olduğu iddia edilen yere giden bir kâtibin başından geçenleri konu almaktadır. O kâtip ile birlikte esrarengiz bir şekilde gelişen olaylara tanıklık edeceksiniz.
5-Tepedeki Ev, Shirley Jackson
Tepedeki Ev, yakın bir zamanda Netflix tarafından uyarlaması yapılmış olan gotik edebiyata ait bir eserdir. Listedeki diğer eserlerden farklı olarak, yazılış tarihi olarak günümüze en yakın olan eser özelliğindedir. Romanda, metafizik konularına meraklı bir profesörün büyülü olduğu iddia edilen bir şatoya araştırma yapmak için gitmesi ele alınmıştır. Profesör bunu yaparken de yanına kendisine yardımcı olacak 3 kişi daha alır. Romanda şatoda belli bir süre kalan bu 4 kişinin hikâyesini anlatılır. Gerilim dozajı yüksek ve korku ögeleriyle yoğun bir biçimde bezenmiş bir romandır.
6-Morgue Sokağı Cinayetleri- Edgar Allan Poe
Edgar Alan Poe tarafından yazılan bu öykü, bir dedektiflik öyküsüdür. 2 kişinin öldürülmesi üzerine olayın gizemini çözmeye çalışan 2 görevliyi konu alır. Eser, yukarıdaki diğer romanlardan farklı olarak yoğun bir biçimde korku ögeleri içermez. Yani, daha soft gotik denenecek bir dedektiflik hikâyesidir.
7-Innsmouth’un Üzerindeki Gölge-H. P. Lovecraft
Lovecraft’ın eserleri cosmic horror adlı türün içinde yer alır. Fakat, kendisi gotik edebiyatı derinden etkilediği ve yazdığı eserler de gotik motifleri içerdiği için bu listeye alınmıştır. Kendisinin bu öyküsü, hem etikken yozlaşan hem de refah olarak zayıflayan bir şehirde geçmektedir. Öyküde, çevresindeki insanların onu uyarmasına rağmen bu şehre giden bir gencin hikâyesi anlatılıyor. Öykü kısa olmasına rağmen gerilim ögeleri yoğun olarak kullanıldığı için sürükleyici bir eser ortaya çıkmıştır.
Yazar: Ahmet Ziya Boz
Editör: Ece Günen
KAYNAKÇA
- Gürpınar, H. S. (2014). Gulyabani. Özgür Yayınları.
- Jackson, S. (2020). Tepedeki Ev. Siren Yayınları.
- Leroux, G. (2019). Operadaki Hayalet. Martı Yayınları.
- Lovecraft, H.P. (2020). Innsmouth’un Üzerindeki Gölge. İthaki Yayınları.
- Poe, E.A. (2009). Morgue Sokağı Cinayeti. Notos Kitap Yayınevi.
- Shelly, M. (2018). Frankenstein. İthaki Yayınları.
- Stoker, B. (2019). Dracula. İthaki Yayınları.
GÖRSEL KAYNAKÇA
- https://destekdukkan.com/magaza/urun/innsmouthun-uzerindeki-golge
- https://www.dr.com.tr/Kitap/Morgue-Sokagi-Cinayeti/Edgar-Allan-Poe/Edebiyat/Roman/Polisiye/urunno=0000000259833
- https://www.dr.com.tr/Kitap/Tepedeki-Ev/Edebiyat/Roman/Korku-Gerilim/urunno=0000000353189
- https://www.kitapyurdu.com/kitap/gulyabani/335274.html
- https://www.kitapyurdu.com/kitap/operadaki-hayalet/341304.html
- http://www.ithaki.com.tr/urun/dracula-2/
- http://www.ithaki.com.tr/urun/frankenstein/