Süregelen Kafein Çılgınlığı: Dünyada Kahve Tüketimi

Genel Kültür Trends

15.11.2021

Süregelen Kafein Çılgınlığı: Dünyada Kahve Tüketimi

Dünyada, her gün milyonlarca kişi tarafından tüketilen; çeşitli türlere, tatlara, kavrulma stillerine ve işleniş şekillerine sahip; kiminin yumuşak içimli kiminin ise kafein oranı yüksek olarak tüketmeyi tercih ettiği bir ürün olan kahvenin geçmişi MS 850’ye dayanır. Rivayete göre; bir gün, Etiyopyalı Khaldi adındaki çoban, keçilerinin civarda bulunan bir meyveyi yedikten sonra daha enerjik davrandıklarını gözlemlemiştir. Meyvenin ne olduğunu merak eden Khaldi, kendisi de bu meyveyi denemiş ve bundan haz duymuştur. Bu olaydan etkilenerek yaşadığı yerin manastırına gitmiş ve orada bulunan keşişlere bu meyveyi sunmuştur. Meyveyi deneyen keşişler, meyvenin tadını beğenmeyip ateşe atmışlar fakat ortama yayılan kokuyu beğenmiş ve kafeinden etkilenerek gece boyunca ayinlerine devam etmişlerdir. Bu rivayetten ötürü kahvenin kökeninin Etiyopya’nın Kaffa şehri olduğuna inanılmıştır (Orman, 2018.) Yaşanılan olaydan sonra, civar bölgelere ünü hızla yayılan kahvenin de öyküsü böylece başlamıştır.

Kahve Bitkisi - TarımHocam.Com - Tarım Sitesi

“Nitelikli kahve” terimi ise, insanlığın hayatına uluslararası bir konferans dolayısıyla 1970’li yıllarda girmiştir. Kuzey Amerikalı bir kahve işletmecisi tarafından kahve akımları birinci, ikinci, üçüncü olarak sınıflandırılmış ve hem kahve profesyonelleri hem de gurmeler, eleştirmenler tarafından hızla kabul görüp yayılmıştır.

Dünyada yer yer benzerlik gösteren kahve kültürü, her ülkeye bakıldığında inceleyenlere büyük bir kültür yelpazesi ve farklılıklar sunmaktadır.

Etiyopya’da Kahve Kültürü

Kahvenin vatanı sayılan Etiyopya’da, yaygın olarak Arabica çekirdeklerinden üretilen kahveler tüketilmektedir. En ünlü kahvesi ve içimi sert olan “Buna”, ibikli geniş bir kap içerisinde kömür ateşinde pişirilerek küçük, kulpsuz fincanlarda servis edilmektedir. Bu kahveyi içenler, tek bir fincanın yeterli olmadığını söylemektedirler.

İtalya’da Kahve Kültürü

Espressonun ana vatanı olan İtalya, insanların zihninde eşsiz kahve kültürüne sahip bir yer olarak dünyada ön plana çıkmaktadır. Geleneksel içeceklerinden biri olan kahvenin içimi ile ilgili kuralları olan İtalyanlar, sabahları 11:00’dan sonra Cappuccino içmeyi tercih etmemektedirler (Kılıç: 2017). Espressonun tadını yumuşatmak ve daha ferah bir tat yaratmak için bir dilim limon ya da limon kabuğu kullanmaktadırlar. Espressoyu süt ile içmek onlar için absürt bir anlayış olup, bir bardak su ile birlikte servis edilmektedir. Ayrıca İtalyanlar, kahvelerini birkaç yudumda hızlıca içmeyi kendilerine âdet edinmişlerdir.

Türkiye’de Kahve Kültürü

Türkiye’de kahve üretilmez ancak Türkler, bir pişirme yöntemi olan Türk kahvesini dünyaya ihraç etmişlerdir. Türk kültürünün içine işleyen, atasözlerine de konu olan ”Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.” sözünden yola çıkılarak Türk kahvesinin, bayram ziyaretlerinde, evlilik öncesi görüşmelerde, sohbet ortamlarında vazgeçilmez bir ürün olduğu söylenebilir. Ayrıca Türk kahvesi içildikten sonra fincanı ters çevirip fal bakmak da ayrı bir sohbet kapısı aralayarak zaman geçirme fırsatı sunar. Türk kahvesi, Brezilya ve Orta Amerika menşeili, kaliteli kahve çekirdeklerinin çok ince öğütülmesiyle elde edilerek; kısık ateşte, isteğe göre şekerli, orta şekerli ya da sade içilmektedir. Pişirildikten sonra yanında su ile servis edilmektedir. Sunan kişiye ve isteklere bağlı olarak Türk kahvesinin çeşidi (damla sakızlı, çikolatalı, keçiboynuzlu vs.) ve yanında su ile servis edilen tatlılar (lokum, çikolata vb.) değişiklik göstermektedir.

Fransa’da Kahve Kültürü

İtalyanların aksine oturarak ve sohbet ederek kahve içmeyi seven Fransızlarda da kahve içimi konusunda belirli kurallar söz konusudur. Sabah kahvaltılarını sütlü kahveler (latte, mocha vb.) eşliğinde yapmaktadırlar. Bu yüzden akşamları sütlü kahve içmeyi tercih etmemektedirler. (Özgür: 2016). Fransızların kahve kültüründen bir diğer örnek ise sert içimli kahveleri öne çıkarıyor olmalarıdır. “Un Cafe” denilen ve küçük bir fincanda servis edilen kahvesinin yanı sıra; “Un Cafe Sarre” denilen ve sert espressoyu tanımlayan sert içimli kahveleri meşhurdur. Yaz aylarında ise soğuk kahveleri tercih etmektedirler.

Almanya’da Kahve Kültürü

Frankfurter Allgemeine’da yayınlanan verilere göre; Almanlar sudan çok kahve tüketmektedirler ve bu tüketimlerinin yüzdelik oranlara göre dağılımı şu şekildedir: %83 filtre kahve, %33 cappuccino, %19 espresso ve %15 sütlü kahvedir. %11’lik bir dilim kahve tüketmezken, %10’luk dilim kahvelerini şekersiz içmeyi tercih etmektedir. Bu verilerin yanı sıra, Almanlar rom ve krem şanti ile yapılan Phraisäer isimli Alman menşeili kahvelerini de sıklıkla tüketmektedirler. Phraisäer’in yapımının hikayesinin ise alkol konusunda çok katı olan bir papaza dayandığı söylenmektedir. Alkol aromasını bastırmak amacıyla kahvenin eklenmesi ortaya yeni bir lezzet çıkarmıştır. Uzun cam bardaklarda servis edilen Phraisäer’in vurgusu, kahvenin ve romun üzerine krem şanti eklenmesindedir. Krem şantiyi karıştırmak, kahvenin tadından istenilen performansı alamamayı beraberinde getirmektedir. Yazın ise Almanlar Eiskaffee içmeyi tercih etmektedirler.

Yazar: Işıl İrem Budak
Editör: Ece Günen