Türk Haberciliği: 32. Gün Dönemi

Türk Haberciliği: 32. Gün Dönemi

Bir televizyon programı düşünün: 12 Eylül’ün etkileri üzerinizde, Türk televizyonculuğu emekleme döneminde ve TRT’nin tekeli altında, soğuk savaş hâlâ sürüyor… İşte 32. Gün böyle bir ortamda gözlerini açtı.

Yayın hayatına başladığında genellikle o döneme kadar ülkemizde değinilmeyen, uluslararası bir politika işlenmiştir. Sonrasında, Türkiye’nin büyük çaplı politik sorunlarına da değinmeye başlanmıştır.

O döneme kadar dış politika; halkımız için soyut ve karmaşık kelimelerden ibaret, ulaşılamaz bir konumda görülmekteydi. Mehmet Ali Birand ise yalın ve anlaşılır bir dil kullanarak programın halk tarafından sevilmesini kolaylaştırdı.

Birand 32. Gün’ün amacı konusunda dönemi kastederek şöyle bir tanım yapmıştır: “Çok kaygan bir zeminde, anlaşılması son derece güç konuların tartışıldığı bir ortamda, dünyada nelerin yaşandığını anlatmak…”

Kafamızdaki hiyerarşi tablosunu, gündemdeki devlet başkanı ve siyasilerle röportajlar yaparak yıktı desek çok da yanlış olmaz. Bunlardan bazıları; François Mitterrand[1], Helmut Kohl[2], Muammer Kaddafi[3], Margaret Thatcher[4], Boris Yeltsin[5], Mihail Gorbaçov[6], Saddam Hüseyin[7], Jacques Chirac[8], Yaser Arafat[9]’tır.

Zaman ilerledi, program artık kalıbına sığmayacak bir konuma geldi. Artık sadece dünyayı değil Türkiye’yi de anlatmaya başladı. Bu nedenle program, bir dönem (1992), 32. Gün Dünya ve 32. Gün Türkiye isimleriyle ikiye ayrılmıştır.

32. Gün, giderek daha çok Türkiye gündemine yoğunlaşırken programın araştırmacı gazetecilik boyutu da eski gücünü yitirmiştir. Bunda, televizyon kanallarının bu tarz yapımlarda ekonomik getiriyi yetersiz kabul etmesinin rol oynadığı söylenmektedir.

Ekrana çıktığı ilk yıllarda kadrosu Mehmet Ali Birand, Musa Çözen, Ali Kırca, Reha Muhtar gibi isimlerden oluşan 32. Gün, sonrasında adeta gazetecilik okulu oldu. Türkiye’ye birçok başarılı haberci ve gazeteci kazandırdı. Bunlardan bazıları: Cüneyt Özdemir Mithat Bereket, Deniz Arman, Coşkun Aral, Ahmet Sever, Cem Öğretir’dir.

32. Gün’ün, 1035 (32 sezon) bölümle 2016 yılında yayın hayatına son verilmiştir. Şu anda YouTube platformunda “32. Gün Arşivi” adlı kanalla eski belgesel ve röportajlarını izleyiciyle buluşturmaktadır.

32. Gün’ün öne çıkan belgeselleri sırasıyla:

1991, Demirkırat: Bir Demokrasinin Doğuşu

1994, 12 Mart: İhtilalin Pençesinde Demokrasi

1998, 12 Eylül

2000, Özallı Yıllar

2012, Son Darbe: 28 Şubat

Mehmet Ali Birand, 32. Gün programının 10. yılında 32. Gün: 10 Yılın Perde Arkası, 20. yılında da 32. Gün: 20 Yılın Perde Arkası isimleriyle iki kitap yazmıştır.

“Aman kimselere söz vermeyin de yine beraber olalım…” 

[1] François Maurice Adrien Marie Mitterrand (d. 26 Ekim 1916 – ö. 8 Ocak 1996) Fransız siyasetçi, 1981-1995 yılları arasında, iki dönem görev yapan Fransa başkanı. Beşinci Cumhuriyet’in kuruluşundan (1958) sonra Sosyalist Parti’den seçilen ilk cumhurbaşkanıdır.

[2] Helmut Josef Michael Kohl (d. 3 Nisan 1930 – ö. 16 Haziran 2017), Alman siyasetçi ve devlet adamı. 1982 ile 1998 arasında (1982-1990 arasında Batı Almanya), Almanya şansölyesi,

[3] Muammer Muhammed Ebu Munyar el-Kaddafi, eski Libya lideri.

[4] Margaret Hilda Thatcher (d. 13 Ekim 1925 – ö. 8 Nisan 2013) Britanyalı siyasetçi. Birleşik Krallık’ ta en uzun süre başbakanlık yapan kişi ve ülkenin ilk kadın başbakanı. (Demir leydi)

[5] Boris Nikolayeviç Yeltsin (1 Şubat 1931- 23 Nisan 2007), Rusya’nın ilk başbakanı ve devlet başkanı.

[6] Mihail Sergeyeviç Gorbaçov, Rus siyasetçi ve Sovyetler Birliği’nin son lideri (1985-1991).

[7] Saddam Hüseyin Abdülmecid et-Tikriti (Nisan 1937- 30 Aralık 2006), Irak’ın beşinci cumhurbaşkanı.

[8] Jacques René Chirac (29 Kasım 1932-26 Eylül 2019), eski Fransa Cumhurbaşkanı. Fransız siyasetçi.

[9] Yaser Arafat, tam adıyla Muhammed Abdurrahman Abdürrauf Arafat el-Kudva el-Hüseyni kod adı Ebu Ammar (24 Ağustos 1929- 11 Kasım 2004), Filistinli lider. Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) lideri ve Filistin Ulusal Yönetimi’nin ilk başkanı.

Kaynakça

Hürriyet. (2005, Aralık 10). Mehmet Ali Birand. https://www.hurriyet.com.tr/genctiniz-32-gun-ile-birlikte-buyuduk-3628713 adresinden alındı.

Birand, M. A. (2017). Mehmet Ali Birand. http://www.mehmetalibirand.com.tr/tr/biyografi adresinden alındı

Wikipedia. (2005, Mart 7). 32. Gün. https://tr.wikipedia.org/wiki/32._G%C3%BCn#Ayr%C4%B1ca_bak%C4%B1n%C4%B1z adresinden alındı

Wikipedia. (2007, Ocak 26). Mehmet Ali Birand. https://tr.wikipedia.org/wiki/Mehmet_Ali_Birand#cite_note-hayat%C4%B1-resmi-site-1 adresinden alındı